Nada da će se na Marsu pronaći tekuća voda naglo je “presušila”, nakon što su američki naučnici otkrili da je ono što se smatralo ogromnim jezerom ispod južnog pola, verovatno polarna fatamorgana.
Naučnici su 2018. mislili da su pronašli tekuću vodu na Marsu, nakon što su videli sjajne radarske refleksije ispod ledene polarne kape, ali nova studija to osporava. Preispitujući te odraze na radarskim slikama, naučnici sa Univerziteta Teksas utvrdili su da one zapravo pokazuju refleksije vulkanskih stena.
Studija koju je finansirala NASA otkrila je da se refleksije, koje se vide kako sjaje kroz led, podudaraju s vulkanskim ravnicama koje se nalaze širom Crvene planete.
Ovo je uverljivije objašnjenje za otkriće iz 2018, od onog da na Marsu postoji ogromno jezero ispod ledene površine, navode autori studije, dodajući da Crvena planeta na južnom polu verovatno neće imati uslove potrebne za održavanje vode u tekućem stanju.
Južna polarna fatamorgana, kako su američki naučnici nazvali taj fenomen, razotkrivena je kada je autor studije Siril Grima dodao zamišljeni globalni ledeni pokrivač preko radarske karte Marsa kako bi utvrdio šta se može videti u područjima gde je površina vidljiva.
Da bi se voda održavala ovako blizu površine, potrebno vam je i vrlo slano okruženje i snažan, lokalno generisan izvor topline, ali to ne odgovara onome što znamo o toj regiji, naglasio je Grima.
Zamišljeni ledeni pokrivač koji je postavio iznad planeta pokazao je kako bi Marsovi tereni izgledali kada bi se pogledali kroz kilometar leda. To je omogućilo upoređivanje leda na celoj planeti sa ledom ispod polarne kape, prenosi portal Zimo.
Grima je primetio višestruke refleksije, poput onih na južnom polu, ali raspršene po svim geografskim širinama Marsovog krajolika, što odgovara lokacijama vulkanskih ravnica.
Grima je pojasnio i na primeru sa Zemlje da tokovi lave bogati gvožđem mogu da ostave za sobom kamene formacije koje se odražavaju na radarskim slikama na sličan način kao pomenute ravnice na Marsu. On tvrdi da to doprinosi dokazu da se te vulkanske formacije nalaze ispod ledene kape Marsa, a ne jezera s tekućom vodom.
Vlažna prošlost Marsa
Smatra se da Crvena planeta ima džepove vodenog leda, uključujući debele polarne ledene kape, što nagoveštava njegovu vlažnu prošlost i potencijalno podržava ljudsku kolonizaciju te sada mrtve planete.
Karta koji je Grima sastavio temelji se na trogodišnjim podacima MARSIS-a, radarskog instrumenta lansiranog 2005. na svemirskoj letelici Mars Ekspres Evropske svemirske agencije, koji je prikupio ogromne količine informacija o Marsu.
Isti tim naučnika sada radi na predloženoj novoj misiji za korišćenje radara za traženje vode na Marsu, koja bi mogla da posluži kao ključni budući resurs.
Nova nada
Isak Smit, geofizičar Marsa sa Univerziteta Jork koji nije bio uključen u studiju, rekao je da nalazi studije predstavljaju precizna mesta za traženje vodenog leda. Veruje da su svetli radarski potpisi vrsta gline koja nastaje kada stena erodira u vodi, inspirirana glinom sa Zemlje koja reflektuje radar na sličan način.
Smit smatra da nam to daje stvarno precizna mesta na kojima možemo tražiti dokaze o drevnim jezerima i rečnim koritima i testirati hipoteze o širem isušivanju Marsove klime tokom milijardi godina.