Ovaj trend prvi su primetili norveški naučnici koji su proučavali rezultate testova inteligencije vojnih regruta između 1950. i 2002. godine.
Podaci iz prošlog veka većinom su bili u skladu sa Flinovim efektom, ali sredinom devedesetih on je nestao i koeficijent inteligencije počeo je da opada.
Usledile su zabrinjavajuće potvrde novog trenda, dobijene iz podataka o inteligenciji danskih regruta, potom i podataka iz Ujedinjenog Kraljevstva, koje je prikupio sam Flin.
Prema studiji iz 2009. godine – prosečan koeficijent inteligencije 14-godišnjih Britanaca pao je za oko dva boda u periodu između 1980. i 2008. godine.
Geni i društvene promene
Jednako važni za razvoj inteligencije su spoljni faktori – okruženje u kojem odrastamo, ishrana, to koliko smo često bolesni, podsticajna i stimulativna okolina, kao i brojni drugi faktori. Inteligencija može da se uporedi sa visinom.
Tokom prošlog veka generacije su takođe rasle u sve više i više, pa je i prosečna visina rasla.
Iako se geni za visinu nisu menjali, kao ni za inteligenciju, deca su odrastala u sve zdravijem okruženju, sa sve manje zaraznih bolesti, sa sve boljom ishranom i sa sve boljim obrazovanjem.
Promene u društvu dovele su do drugačijeg ispoljavanja gena, zbog kojih smo postajali sve viši i inteligentniji.
Kontroverzni naučnik Ričard Lin veliki je zagovornik disgenike, pojma obrnutog od eugenike.
Prema njegovom mišljenju – do pada u koeficijentu inteligencije dolazi zato što ljudi sa nižim koeficijentom inteligencije u modernom društvu imaju više dece.
Lin za pad inteligencije okrivljuje i imigrante iz zemalja u kojima je prosečan koeficijent inteligencije niži nego u zemljama u kojima je opažen pad, poput Britanije, Norveške i Danske, ali najnovija norveška studija opovrgla je njegove tvrdnje, ukazujući na vrlo uverljive argumente da su i Flinov efekat i njegov preokret – uslovljeni faktorima životne sredine.
Norveški naučnici Bernt Bratsberg i Ole Rogeberg proučavali su razvoj koeficijenta inteligencije i u pojedinačnim porodicama – između braće i sestara koji pripadaju različitim generacijama, i otkrili su da promena Flinovog efekta pogađa i porodice, a ne samo prosek cele populacije.
Primera radi, brat i sestra rođeni posle 1990. godine, između kojih je deset godina razlike, imaće u proseku između pola i dva boda razlike, a mlađe dete će imati manji koeficijent inteligencije.
Šta se dogodilo sa kulturom mladih
Norveški naučnici proučili su i eliminisali sve druge mogućnosti, poput većeg broja dece rođene u porodicama čiji roditelji imaju prosečan ili niži koeficijent, ili uticaja migracija, za koji su zaključili da je zanemarljiv.
Inteligencija mlađih generacija pada oko dva boda svakih deset godina, i nisu krivi ni disgenika, ni migranti, već se taj pad primećuje u svakoj prosečnoj porodici.
Jedino preostalo objašnjenje jeste da postoji nešto u sredini u modernom društvu što decu sputava u razvoju.
Flin pretpostavlja, iako za to još nema nikakvih konkretnih dokaza, da je kultura mladih stagnirala, ili da je, doslovno – zaglupela.
Izražava i zabrinutost zato što se kultura mladih danas fokusira primarno na mobilne telefone, računare i video-igre, umesto na čitanje i međusobne razgovore.
Svetska zdravstvena organizacija ima još jedno jednostavnije objašnjenje – porast zagađenja vazduha.
Zagađenje vazduha je danas globalno, a procenjuje se da porast mikročestica u vazduhu utiče na zdravlje čak 90 odsto svetske populacije.
Globalno zagađenje moglo bi da bude odgovorno za usporavanje i zaustavljanje razvoja mladih.